Khái niệm
Thế nào là nhà cấp 4? Theo hiểu biết truyền thống, nhà cấp 4 là loại nhà ở có kết cấu vững chắc, có khả năng chịu lực tốt. Chất liệu chính để xây dựng nhà cấp 4 là gỗ, gạch, có tường bao che xung quanh hoặc rào lưới. Phần mái nhà được thi công từ các vật liệu thông dụng như: ngói, tấm lợp xi măng hoặc tre, nứa, rơm rạ.
Hiện nay, định nghĩa nhà cấp 4 được quy định rõ ràng hơn bằng văn bản pháp luật. Trong đó: Nhà cấp 4 là loại nhà có diện tích dưới 1000m2, được xây dựng không vượt quá 1 tầng. Mô hình nhà ở này rất thông dụng ở khu vực nông thôn do chi phí xây dựng thấp, phù hợp với điều kiện kinh tế người dân và điều kiện địa lý, thổ nhưỡng. Xét về tổng thể, nhà cấp 4 có cấu trúc đơn giản, xây dựng tiết kiệm thời gian và chi phí nhất.
Tại sao nhà ở được chia thành các cấp như: biệt thự, cấp 1, 2, 3, 4, 5?
Nhà ở được phân loại chi tiết thành các cấp bao gồm biệt thự, nhà cấp 1, 2, 3, 4, 5 để có thể tính thuế nhà, đất theo quy định. Dựa trên thông tư liên bộ, số 7-LB/TT Xây dựng – Tài chính – UBVGNN, được ban hành bởi Tổng cục quản lý ruộng đất ngày 30/09/1991 hướng dẫn cụ thể về việc phân loại các hạng nhà, đất và quy định mức giá tính thuế nhà, đất.
Các loại hình biệt thự, nhà cấp 1, 2, 3, 4, 5 được phân loại dựa trên các yếu tố cụ thể, bao gồm: khả năng chịu lực, niên hạn công trình, chất lượng hạng mục tường bao, tường ngăn, độ bền mái ngói, vật liệu thi công và các tiện ích xung quanh. Theo các tiêu chí này thì phần lớn nhà ở khu vực nông thôn đều là nhà cấp 4.
Định nghĩa nhà cấp 1,2,3,4
Nhà cấp 1 là gì?
Định nghĩa dành cho những ngôi nhà có kết cấu bê tông cốt thép vững chắc, mới thi công xây dựng được 1-2 năm, niên hạn sử dụng còn trên 80 năm. Nhà cấp 1 có kết cấu bằng những bức tường gạch hoặc bê tông cốt thép cứng cáp. Mái nhà cấp 1 lợp ngói hoặc bê tông cốt thép, được trang bị đầy đủ các khu vực sinh hoạt và nội thất cần thiết.
Nhà cấp 2 là gì?
Nhà cấp 2 có kết cấu tương tự nhà cấp 1, thi công bằng các vật liệu bê tông cốt thép. Trong đó gạch là vật liệu chính và niên hạn công trình là 70 năm. Nhà cấp 2 cũng được ngăn cách với môi trường xung quanh bằng các tấm tường bê tông hoặc gạch. Phần mái có thể được che bằng ngói hoặc tấm xi măng, tích hợp đầy đủ các khu vực sinh hoạt cần thiết cho gia đình.
Nhà cấp 3 là gì?
Nhà cấp 3 không có quá nhiều khác biệt so với nhà cấp 1 và nhà cấp 2. Vật liệu xây dựng chính là bê tông cốt thép hoặc gạch, các vách ngăn bằng gạch, rào lưới B40 và mái được lợp ngói hoặc bằng tôn xi măng. Công trình xây dựng đầy đủ các phòng chức năng đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hằng ngày, niên hạn sử dụng trên 40 năm.
Nhà cấp 4 là gì?
Nhà cấp 4 là gì? Loại nhà này được hiểu là nhà có kết cấu vững chắc, khả năng chịu lực vượt trội, được xây dựng dưới 1 tầng và diện tích không quá 1000m2. Nhà có thể thi công bằng gỗ, gạch và có tường ngăn bao bọc bằng gạch hoặc hàng rào. Mái nhà có thể sử dụng ngói truyền thống, tấm lợp xi măng tổng hợp hoặc các chất liệu dân dã như rơm, tre, nứa, gỗ. Nhà cấp 4 có niên hạn ngắn nhất khoảng 30 năm.
Đặc điểm của nhà cấp 4
Mặc dù không sở hữu diện tích rộng rãi hay thiết kế sang trọng, nhà cấp 4 là lựa chọn của nhiều hộ gia đình ở khu vực nông thôn bởi những lý do sau:
Thời gian xây dựng: Với thiết kế và quy trình xây dựng đơn giản, nhà cấp 4 tốn rất ít thời gian thi công, có thể nhanh chóng đưa vào sử dụng. 
Giá thành hợp lý: Do có nhiều kiểu dáng khác nhau, chi phí xây dựng nhà cấp 4 thường không cố định, tuy nhiên hầu hết đều có kinh phí thấp, hợp với điều kiện kinh tế của các hộ gia đình Việt.
Kiến trúc: Lối kiến trúc thực tế của nhà cấp 4 hiện đại không quá cầu kỳ, tuy nhiên vẫn đảm bảo tính thẩm mỹ và kết cấu ổn định để gia chủ yên tâm sử dụng. 
Thiết kế: Nhà cấp 4 được thiết kế với nhiều kiểu phong cách khác nhau, từ kiến trúc Á Đông, Châu Âu đến việc kết hợp nhiều phong cách, tất cả tạo nên sự hài hòa cho công trình, hợp với văn hóa cổ truyền của người Việt.
Vật liệu: Mặc dù không sử dụng những vật liệu phức tạp, nhưng vật liệu xây dựng mô hình nhà ở này vẫn đảm bảo an toàn, độ bền tới hơn 30 năm.
Nhà cấp 4 có mấy loại?
Nhà cấp 4 có kết cấu đặc trưng, trong đó bao gồm một vài kiểu dáng thông dụng được nhiều gia chủ ưa chuộng và tiến hành thi công:
Nhà cấp 4 mái thái
Thiết kế nhà cấp 4 mái thái cực kỳ phổ biến ở nông thôn Việt Nam, đặc trưng với khả năng chống nắng, chống thấm ẩm. Phần mái dốc xuống giúp thoát nước nhanh hơn, tránh tình trạng ứ đọng, đóng rong rêu. Kiểu dáng nhà mái thái khá đa dạng, bạn có thể chọn các mẫu như mái ngói, giả đá, cán sóng nhỏ, mái giật cấp.

Mái thái giúp công trình sang trọng và nổi bật hơn nên chi phí khá cao. Khi xây dựng phải có đội ngũ thợ lành nghề, tỉ mỉ trong từng công đoạn.
Nhà cấp 4 mái bằng
Mẫu nhà cấp 4 mái bằng thường được xây dựng bằng bê tông cốt thép, chịu lực tốt và có độ bền tối ưu. Vì lý do này tuổi thọ của loại nhà mái bằng sẽ cao hơn các kiểu dáng nhà cấp 4 khác. Lợi thế của kiểu nhà này là khả năng che mưa nắng, chống dột tối ưu, có thể lắp đặt bình nước nóng, tấm pin mặt trời lên mái mà không bị quá tải.

Nhà cấp 4 mái lửng
Thiết kế nhà cấp 4 mái lửng đẹp mắt, có tác dụng mở rộng không gian sống và thường dùng cho các khu đất có diện tích nhỏ hẹp. Dựa theo yêu cầu của gia chủ mà phần gác lửng được biến tấu khác nhau. Chủ nhà có thể tận dụng để làm phòng ở hoặc thiết kế ban công thông với bên ngoài để làm sân phơi, thư giãn.

Nhà cấp 4 sân vườn
Việc kết hợp sân vườn thiết kế hiện đại mang tới không gian sống hoàn hảo, giúp việc sinh hoạt của gia đình thoải mái hơn. Mẫu nhà thường xây dựng ở vùng nông thôn hoặc những nơi có diện tích thông thoáng, được thiết kế theo phong cách Châu Âu, hiện đại, cổ điển hoặc tân cổ điển.

Quy định nhà cấp 4 mới nhất
Quy định nhà cấp 4 phải xây dựng theo các tiêu chuẩn nào được liệt kê chi tiết bên dưới:

Niên hạn sử dụng công trình khoảng 30 năm.
Phần tường chắn, rào chắn được thi công bằng vật liệu gạch và gỗ, lớp tường bao dày khoảng 11-22 cm. Phần mái được lợp bằng ngói hoặc tấm tôn xi măng tổng hợp.
Diện tích, chi phí thi công: Nhà cấp 4 bị giới hạn diện tích dưới 1000m2, xây dựng với độ cao từ 1 tầng trở xuống. Chi phí xây dựng ở mức từ 300 – 500 triệu VNĐ (nhà không có lầu) và từ 600 – 1,5 tỷ (đối với nhà thiết kế 1 tầng).
Thủ tục cấp giấy phép xây dựng nhà cấp 4 như thế nào?
Dựa theo khoản 1 Điều 54 Bộ Luật Xây dựng 2014 (đã sửa đổi 2020) về quy định cấp giấy phép xây dựng nhà cấp 4 bao gồm:

Chủ đầu tư nộp 2 bộ hồ sơ đề nghị cấp giấy phép, điều chỉnh giấy phép xây dựng cho cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép.
Cơ quan có thẩm quyền chịu trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ của tổ chức, nhà thầu đề nghị cấp phép, điều chỉnh giấy phép hoặc kiểm định hồ sơ.
Cấp biên nhận trong trường hợp hồ sơ đủ theo quy định hoặc hướng dẫn chủ thầu điều chỉnh nếu hồ sơ không hợp quy định.
Trong 7 ngày kể từ thời điểm nhận hồ sơ, cơ quan cấp giấy phép phải tổ chức thẩm định, kiểm tra thực địa. Khi thẩm định hồ sơ, cơ quan cần nêu rõ tài liệu còn thiếu, không đúng quy định hoặc thực tế để thông báo bằng văn bản cho chủ đầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ.
Sau khi nhận hồ sơ hợp lệ, cơ quan cấp phép cần xem xét và cấp phép trong thời hạn 15 ngày đối với dạng nhà ở riêng lẻ.

                                                                     -- Sưu Tầm--